Lubliniec. Strajk ostrzegawczy w DPS w Lublińcu. Czego oczekują pracownicy?

Akcja strajkowa jest efektem przewlekłego, trwającego od ponad roku, sporu zbiorowego. Związkowcy, jak przypomina przewodnicząca Komisji Zakładowej Joanna Bulik, żądają podwyżki płac w wysokości 1000 zł brutto dla wszystkich pracowników, z wyrównaniem od 2023 r. Wynagrodzenia pracowników pozostają od lat na poziomie płacy minimalnej.

W strajku ostrzegawczym wzięli udział tylko ci pracownicy, którzy nie musieli pozostać przy łóżkach podopiecznych. Jednocześnie rozpoczęto referendum związkowe w sprawie regularnej akcji strajkowej.

W związku z akcją protestacyjną obszerne stanowisko w sprawie roszczeń kadry zajęła Ewelina Małecka, dyrektor DPS-u “Dom Kombatanta”, która podkreśla, że od wielu lat sytuacja finansowa Domu Pomocy Społecznej ,,Dom Kombatanta” im. św. Rafała Kalinowskiego w Lublińcu, który przeznaczony jest dla osób przewlekle somatycznie chorych, jest bardzo trudna.

- Na ciężką sytuację finansową składa się wiele czynników. W pierwszej kolejności należy wskazać, że ten typ DPS musi zapewnić wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego nie mniejszy niż 0,5 etatu pracownika zespołu na jednego mieszkańca. Ponadto konieczność spełniania określonych standardów w 35-letnim budynku, liczącym ponad 7 tyś. metrów kwadratowych powierzchni użytkowej, wymaga ciągłych, wysokich nakładów finansowych. W tym miejscu koniecznym jest zwrócenie uwagi na fakt, że ustalanie kosztu utrzymania domu pomocy nie uwzględnia wydatków inwestycyjnych i remontowych. Jest ustalany w oparciu o koszty ponoszone w roku ubiegłym. Koszt ten jest pokrywany przez mieszkańców, członków rodzin mieszkańców kierowanych po dniu 1 stycznia 2004 roku, gminy kierujące osoby do domów pomocy społecznej oraz z dotacji z budżetu państwa. Tak ustalony koszt nie pokryje m.in. kosztów inwestycyjnych, remontowych, podwyżek wynagrodzenia, odpisów na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, czy też wzrostów cen zakupu opału, energii elektrycznej, żywności. Z tego też powodu Powiat Lubliniecki każdego roku oprócz inwestycji, musi także dofinansowywać bieżącą działalność Domu. Powiat Lubliniecki w 2023 roku rozpoczął termomodernizację budynku na kwotę około 6 milionów złotych. W 2024 roku zainstalowano windę o wartości ponad 208 000 złotych. Tegoroczny wzrost minimalnego wynagrodzenia zasadniczego o kwotę 600,00 zł brutto, spowodował zwiększenie wydatków na płace i pochodne o kwotę 1,5 miliona złotych, w 11 milionowym planie finansowym Domu na 2024 roku. Ponadto podwyższeniu uległa kwota odpisu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych na 1 pracownika o 500 zł, co dodatkowo zwiększa wydatki o około 60 tyś zł. Wzrost stawki VAT na żywność od 1 kwietnia 2024 roku pochłonie dodatkowe 40 tyś. Ponadto koniecznym jest prowadzenie remontów oraz inwestycji. W 2024 roku zakupiono dźwig osobowy, w 2003 roku przeprowadzono termomodernizację budynku. Proces deinstytucjonalizacji domów pomocy społecznej, będący konsekwencją szukania rządowych oszczędności w opiece długoterminowej, powoduje że inwestycje infrastrukturalne w placówkach świadczących całodobową opiekę długoterminową w instytucjonalnych formach nie będą wspierane. W związku z powyższym, nie będzie możliwości ubiegać się o dofinansowanie do zakupu m.in. instalacji fotowoltaicznych czy pomp ciepła. Konieczna jest nowelizacja ustawy o pomocy społecznej, dotycząca sposobu wyliczania średniego miesięcznego kosztu utrzymania w Domu Pomocy Społecznej, która zwiększałaby kilkukrotnie prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych lub pozwoliłaby wliczyć do ww. kosztu wydatki na remonty poniesione w jednostce. 26 marca 2024 roku, weszła w życie ustawa, w myśl której m.in. opiekunka medyczna, terapeuta zajęciowy, czy dietetyk są zawodami medycznymi. Zasadnym byłoby, gdyby ustawodawca dofinansował różnicę między wynagrodzeniami w podmiotach leczniczych a wynagrodzeniami ww. zawodów medycznych w Domach Pomocy Społecznej. W naszym Domu bardzo wielu mieszkańców wymaga stałego nadzoru pielęgniarskiego, lekarskiego i rehabilitacji. Zgodnie z oceną wg skali Barthel, Ci mieszkańcy nie przekraczają 40 punktów na 100. Są to więc osoby, które powinny się znaleźć w Zakładach Opiekuńczo Leczniczych, gdzie koszty leczenia finansuje NFZ. Koszty te są znacznie wyższe niż w naszym DPS. Poprawa sytuacji finansowej Domów Pomocy Społecznej wymaga podjęcia prac legislacyjnych dotyczących zmian w finansowaniu DPS” – podkreśliła dyrektor Ewelina Małecka dla portalu lubliniecki.pl.

Przypomnijmy, że zanim podjęto Spór Zbiorowy, w listopadzie 2022 roku przed siedzibą Starostwa Powiatowego w Lublińcu odbyła się pikieta pracowników “Domu Kombatanta”. Pikietę wsparli przedstawiciele częstochowskiego regionu NSZZ Solidarność. Uczestnicy wzięli również udział w Sesji Rady Powiatu. Obok podwyżek, pracownicy domagali się poprawy warunków pracy.

Radni przyjęli wówczas uchwałę w sprawie zwiększenia wydatków z przeznaczeniem na grudniowe (2022) wynagrodzenia w DPS “Dom Kombatanta” łącznie o 115 tysięcy złotych. Pozwoliło to na podniesienie pensji zasadniczej do kwoty 3 490 złotych oraz na wypłatę nagród i premii w ostatnim miesiącu roku. Nie zaspokoiło to jednak potrzeb pracowników, dlatego w marcu zdecydowali się oni na oficjalne zgłoszenie, trwającego teraz, Sporu Zbiorowego.

Udało się za to wdrożyć działania związane z poprawą warunków pracy. 27 kwietnia 2023 roku w Starostwie Powiatowym rozstrzygnięto przetarg na wykonanie termomodernizacji budynku DPS-u. Inwestycja, której koszt sięgnął niemal 6 milionów złotych, możliwa była była dzięki środkom otrzymanym z rządowego programu Polski Ład oraz dzięki pożyczce zaciągniętej w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, poprzedzonej stosowną uchwałą Rady Powiatu.